"Κριτικάρετε τον Λιν Μπιάο και απαξιώστε τον τελείως" και άλλα παιδικά τραγούδια


Με αφορμή την 37η επέτειο, αύριο, του θανάτου του προδότη Λιν Μπιάο σε αεροπορικό ατύχημα, στην προσπάθειά του να διαφύγει ύστερα από αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, στα τελικά στάδια της Μεγάλης Προλεταριακής Επανάστασης, σας παραπέμπω σε αυτό το μοναδικό (εξώφυλλο) άλμπουμ με μαοϊκά παιδικά τραγούδια, προφανώς φτιαγμένα μετά το 1971. Πέρα από τον μακράν πιο φευγάτο τίτλο παιδικού (ή μη) τραγουδιού που αναφέρεται στον τίτλο (και του οποίου το υπόβαθρο μπορείτε να το βρείτε εδώ), δεν μπορώ παρά να σημειώσω και το μεγάλο χιτ "Οι μικροί ερυθροφρουροί πηγαίνουν σε μια συνάντηση αποκήρυξης". Δημοσιεύω την ύπαρξη του σπουδαίου αυτού CD (δυστυχώς δεν έχω δείγματα από μουσική), παρά το γεγονός πως ξέρω ότι ρίχνω νερό στον μύλο της αντίδρασης, η οποία θα σπεύσει να χρησιμοποιήσει την αντισυμβατική επαναστατικότητα του έργου για να ρίξει λάσπη στο Έργο του Μεγάλου Τιμονιέρη και στην Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση. Στοιχεία, περιβάλλον και τεκμήρια για την Πολιτιστική Επανάσταση και τα συμφραζόμενά της θα βρείτε στο Morning Sun (που εμένα μου παίζει σωστά μόνο σε Internet Explorer - σημάδι σίγουρο του ύποπτου και αντεπαναστατικού ρόλου των δημιουργών του ντοκιμαντέρ/σάιτ), έναν ιστοχώρο με πληθώρα υλικού για την ΜΠΠΕ και την εποχή της. Ιδιαίτερα να δώσετε σημασία στις ταινίες όπου μαοϊκοί γιατροί οπλισμένοι μόνο με την σκέψη του Μεγάλου Τιμονιέρη, "γιατρεύουν" κωφάλαλα παιδιά (για την κατάσταση των οποίων φταίει, όπως όλοι καταλαβαίνουμε, ο άλλος προδότης ο Λιου Σαοτσί). Άξιες προσοχής είναι και οι κινηματογραφικές κριτικές της Χήρας του Μάο (για μια πιο ανεκτική αντίληψη της μαοϊκής κινηματογραφικής κριτικής, δείτε το Maoist Movie Reviews).

Σοβαρά όμως...

Με όλα αυτά δοθέντα, παραπέμπω σε μια συνέντευξη ενός "μεταμαοϊκού" κινέζου καθηγητή πολιτικής οικονομίας, του Μίντσι Λι (που είχε φυλακιστεί από το κινέζικο καθεστώς μεταξύ 1990-1992) και ο οποίος επισημαίνει ότι τα επιτεύγματα του μαοϊκού καθεστώτος έχουν παραβλεφθεί (η ενδιαφέρουσα σειρά συνεντεύξεών του Μίντσι Λι εδώ). Επίσης, ο Ντόνγκπινγκ Χαν, ιστορικός, έχει γράψει ένα βιβλίο όπου επισημαίνεται ότι η Πολιτιστική Επανάσταση είχε πολλές, αθέατες πλευρές, όπως το ότι "βοήθησε στην ανατροπή τοπικών ιεραρχιών, επγκαθίδρυσε συμμετοχική δημοκρατία και οικονομικό σχεδιασμό μέσα στις κομμούνες, και επέκτεινε τις παροχές παιδεία και δημοσίων υπηρεσιών, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους."

Για έναν Ευρωπαίο αριστερό, το αυτοκρατορικό - προσωπολατρικό/μεταφυσικό ασιατικό μοντέλο λαϊκής δημοκρατίας, δεν είναι ακριβώς αυτό που έχει στο μυαλό του με τον όρο "σοσιαλιστικό". Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, θα έφριττε, ο Γκράμσι θα χτύπαγε το κεφάλι του στον τοίχο. Δεν εντάσσεται και δεν χωράει σε καμία Ευρωπαϊκή πολιτική παράδοση - είναι θεμελιωδώς *ξένο*. Όταν διάβασα για πρώτη φορά το Κόκκινο Βιβλιαράκι μου φάνηκε σαν συλλογή ανούσιων αποφθεγμάτων - και έψαχνα τον Μαρξ εκεί μέσα με το τουφέκι. Ο ιστορικός ρόλος του Μαοϊσμού είναι η (αναμφισβήτητη) ενίσχυση της Κίνας από αποικιακό κλωτσοσκούφι σε περιφερειακή (και παγκόσμια) δύναμη, και η ανύψωση του βιοτικού επιπέδου των Κινέζων - που περνούσε αναγκαστικά από ένα παρόμοιο "φιλολαϊκό" καθεστώς, ολοκληρωτικού (και με τις δύο έννοιες) κιτς; Το μεγάλο ιδεολογικό υβρίδιο που κυριάρχησε στην Κίνα είχε, έχω την αίσθηση, περισσότερα κοινά με την "πεφωτισμένη δεσποτεία" της δυναστείας των Τσίνγκ και τον Λάο Τσε + Σταλινική κολλεκτιβοποίηση, παρά με τον Μαρξ. Όλο αυτό το μαζικά ομοιόμορφο και η ασύλληπτη σκληρότητα (που διατρέχει τον κινέζικο καπιταλισμό σήμερα, όσο και τον κινέζικο "σοσιαλισμό" τότε), που έφτασαν σε κάποια κορύφωση στην Πολιτιστική Επανάσταση, ίσως να ήταν το ιστορικό μονοπάτι για την επανάκαμψη της Κίνας στο παγκόσμιο σκηνικό.

Η ΜΠΠΕ μοιάζει να ήταν πάντως, κυρίως ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ φραξιών του ΚΚΚ, ξεκαθάρισμα που εκτροχιάστηκε σε κατά τόπους εμφύλια σύρραξη και πόλεμο συμμοριών που διαιώνιζε σε κάποιες περιπτώσεις την διαφθορά με όρους πρακτικά μαφιόζικους. Αλλά επέφερε και ουσιαστικές ανατροπές καθώς φαίνεται, κυρίως έξω από τα μεγάλα αστικά κέντρα και τις αγριότητές τους: Δεν είναι λίγοι οι Κινέζοι συγγραφείς της διασποράς, κυρίως εκείνοι που μεγάλωσαν στην αγροτική Κίνα, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η Μαοϊκή εποχή ήταν χρυσή εποχή για τους αγρότες (βλ. π.χ. τον Μόμπο Γκάο, 1, 2).


Για την θεαματική αύξηση του βιοτικού επιπέδου στην Μαοϊκή Κίνα (που σημαίνει βελτίωση της ζωής της αγροτικής μάζας του πληθυσμού), υπάρχει και η συνηγορία του Αμαρτύα Σεν (έξω από την καταστροφική περίοδο του Λιμού του Μεγάλου Άλματος Προς τα Εμπρός, που εύλογα καταλογίζει κανείς στον Μάο προσωπικά). Ομολογουμένως μια κυνική ανάγνωση όλων αυτών να τα βλέπει ως επιτυχημένο μεταβατικό στάδιο για τον ολοκληρωτικό τούρμπο-καπιταλισμό.

Η αίγλη του μαοϊσμού τέλος ήταν διπλή: ήταν τόσο η μείξη ριζοσπαστισμού και απωανατολίτικου εξωτισμού (μεσοαστικό κυρίως το ακροατήριό του ας σημειώσουμε) - στην Ευρώπη, όσο και η ανάδειξη του αγροτικού ζητήματος σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα - που τον διέδωσαν στον Τρίτο Κόσμο. Οι σημερινές επιτυχημένες εκδοχές του μαοϊσμού, όπως στο Νεπάλ, πάντως, αγκαλιάζουν τις δημοκρατικές διαδικασίες, και κερδίζουν άνετα εκλογές (μετά από ένα μαζικό και δημοφιλές αντάρτικο κατά του βασιλιά) - δηλώνοντας πως η ιδέα του μαοϊσμού στο Νεπάλ είναι δραματικά διαφορετική από την ιδέα του Μαοϊσμού που υπάρχει στο Περού π.χ. Κάθε πολιτικό ρεύμα αποκτά διαφορετικά χαρακτηριστικά, μέσα σε διαφορετικές συγκυρίες και διαφορετικές πολιτικές παραδόσεις. Και από την άλλη: Το Οργουελιανό παιδικό τραγούδι με τα παιδιά-στρατιώτες στο εξώφυλλο του δίσκου, μοιάζει σήμερα με κακή φάρσα αλλά δίνει την θέση του τώρα στα παιδιά που απάγονται για να δουλέψουν σκλάβοι στην, ιδιωτική πλέον, κινεζική βιομηχανία - και εδώ δεν γελάει κανείς.

Σχόλια

Ο χρήστης MadNihilist είπε…
Εξαιρετικό. {Χαμογελώ στη σκέψη πως αν υπήρχαν blogs στα 70's αυτό το ποστ θα είχε τουλάχιστον 300 σχόλια.]
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
Προολυμπιακά στο Πεκίνο, ξάπλα σε τεράστιο δωμάτιο ξεπεσμένου ξενοδοχείου άνοιξα την τιβί και έπεσα στο CCTV-9, το αγγλόφωνο κινεζικό κρατικό κανάλι. Έπαιζε ένα ντοκιμαντέρ για το Θιβέτ, ανακάθισα αμέσως μια και τις ημέρες εκείνες η απελευθέρωση του ήταν το δυτικό cause célèbre και το αντικείμενο ενός τεράστιου media circus με σταρ από τον Δαλάι Λάμα ως τη Σάρον Στόουν, και ήθελα να δω τι θα έλεγαν από την κινεζική πλευρά.

Εν ολίγοις το ντόκι υποστήριζε πως το Θιβέτ ήταν ένα απηρχαιωμένο και καταπιεστικό καθεστώς φεουδαρχικής θεοκρατίας, όπου κυβερνούσαν αριστοκράτες και μοναχοί. Το υπόλοιπο 95 % του πληθυσμού αποτελούνταν από υποτελείς χωρίς δικαιώματα σε εκπαίδευση και πλούτο. Μόλις το 2% των παιδιών απολάμβαναν βασική εκπαίδευση δημοτικού. Και να η ταινία αρχείου με τον αποστεωμένο θιβετιανό να φορά ξύλινες λαιμαριές προς τιμωρία και συμμόρφωση, και να τα ασπρόμαυρα πλάνα με τους καταστόλιστους προύχοντες.

Τώρα πλέον, συνέχισε ο αφηγητής σε άπταιστη αγγλική παρουσιάζοντας τα επιτεύγματα της κινεζικήςκατοχής, *όλα* τα παιδιά της περιοχής πηγαίνουν υποχρεωτικά σχολείο και διδάσκονται στη θιβετιανή γλώσσα. Οι κάτοικοι του Θιβέτ, λεει, εξαιρούνται, όπως όλες οι μειονότητες, από την πολιτική του ενός παιδιού ανά ζευγάρι και οι διαμαρτυρίες του Δαλάι Λάμα και των μοναχών είναι οι ιδιοτελείς τους προσπάθειες να επιστρέψουν τα πράγματα στο προηγούμενο status quo και να ορίζουν πάλι ως επί γης εκπρόσωποι του θεού τον πλούτο και τις ψυχές ενός έθνους.

Ειλικρινά δεν μπορώ να πω πως δεν είχε κάποια επίδραση πάνω μου η κρατική αυτή προπαγάνδα, ιδίως αν συνυπολογίσει κανείς την έμφυτη δυσπιστία μου στους ρασοφόρους, είτε φορούν μαύρα είτε πορτοκαλί. Αλλά το αν η άνοδος του προσδόκιμου ζωής και η καλύτερη παιδεία δικαιολογεί το να χειραγωγείς ανθρώπινες μάζες σαν κοπάδια είναι ένα για μένα ανεπίλυτο ηθικό ζήτημα. Ιδίως όταν μεγάλο μέρος αυτών των τρομακτικής έκτασης αλλαγών αποδείχτηκαν αποτυχημένα ιδεολογικά πειράματα πάνω σε εκατομμύρια εκμηδενισμένα άτομα. Μπορεί να γίνει αλλιώς σε μια χώρα με προβλήματα τεράστια όσο η έκτασή της και μηδέν δημοκρατική παράδοση; Τι θα γράψουμε πάνω σε αυτό το θέμα στα μπλογκς μας εμείς που αποθεώνουμε την ιδιαιτερότητα και τις ατομικές μας ελευθερίες, χωρίς να φανεί υποκρισία εκ του μακρόθεν;

/rant off
Ο χρήστης thas είπε…
Τα τέσσερα κρατάνε τουφεκάκια, το πέμπτο τι κρατάει; βεργούλα;
Ο χρήστης Rodia είπε…
Τι τα θες, η Ασία βράζει και η κουτάλα -που θα ανακατέψει την Κίνα- βρίσκεται στην Κιργισία.
Είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρεθεί ένα δυτικό μυαλό κοντά στον κινέζικο τρόπο σκέψης. Και είναι πάρα πολλά τα μυαλά εκεί πέρα που σκέφτονται διαφορετικά.
Μη ξεχνούμε ότι στην Ασία (γενικά) και στην Κίνα (ειδικά) τα παιδιά δεν είναι και τόσο παιδιά, μια και αναλαμβάνουν ρόλο προστάτη/στυλοβάτη οικογένειας από πολύ νωρίς.
Ο χρήστης talos είπε…
madnihilist: Αν υπήρχαν μπλογκ στα '70 θα είχαν κάνει παρέμβαση από τον Τατούλη και τον Τσουκάτο μέχρι τον Κούλογλου και τον Γεωργελέ!

helion: Κάθε κατάσταση δέον συγκρίνεται με την αμέσως προηγούμενη και την αμέσως επόμενη. Είναι δύσκολο να συγκρίνεις την Κίνα του 1940 με βάση την Σουηδία ή τον Καναδά της ίδιας εποχής... Αλλά πρέπει να πω πως από όσο έχω καταλάβει η εποχή Μάο βιώθηκε πολύ θετικότερα στον πάμπτωχο αγροτικό της πληθυσμό (που έπαψε να έχει προσδόκιμο 25 έτη) από ότι στον πληθυσμό των πόλεων.

Δηλαδή, για να παραμείνουμε στην Κίνα, δεν χρειάζεται να είναι κανείς υποστηρικτής της βασιλείας στην Ελλάδα σήμερα, για να θαυμάσει την οργάνωση της Κίνας επί δυναστείας Τσινγκ τον 18ο αιώνα π.χ. και να επισημάνει τις επιτυχίες της.

thas: Ναι βεργούλα. Τα δυο του χέρια πήρανε βεργούλες και δείρανε τον καπιταλιστοδρομίτη και Λιν μπιαοϊστή δάσκαλό του.

Ροδιά: Η Κίνα πάντως μοιάζει να βράζει και μόνη της.
Ο χρήστης Μαύρο πρόβατο είπε…
Σίγουρα, ως δυτικοί (πολύ περισσότερο ως μαρξιστές...), προσλαμβάνουμε ταυτολογίες από τη "σκέψη του Μάο".

Αν μείνουμε εκεί όμως, καήκαμε. Η κατανόηση του τι συμβαίνει στην Κίνα σήμερα απαιτεί την κατανόηση αυτού που την προετοίμασε: της νικηφόρας επανάστασης, του "μεγάλου βήματος προς τα μπρός", της "πολιτιστικής επανάστασης". Τότε νικήθηκε (μετά το δραματικό λιμό (*)) η πείνα, ο αναλφαβητισμός και οι επιδημίες.
Τότε απέκτησε δηλαδή η Κίνα τα "ατού" που δε διαθέτει, ας πούμε, η Ινδία.
Και φτάσαμε στο σήμερα, όπου το ΚΚ Κίνας μπορεί να υπερηφανεύεται οτι υλοποίησε μέχρι κεραίας το... πρόγραμμα της Κουομιτάγκ!!
Αλλά αυτό είναι μια άλλη, μεγάλη κουβέντα...


(*)Παρεμπιπτόντως, η αποτίμηση της περιόδου δεν είναι απλή υπόθεση. Σύγχρονοι ερευνητές (δυστυχώς δεν έχω παραπομπή πρόχειρη) κάνουν λόγο για ένα φαινόμενο "σούπερ νίνιο" που προκάλεσε την καταστροφική σοδειά, και διαπιστώνουν οτι το ΚΚ κατάφερε τελικά ν'αντιδράσει και να διορθώσει γρήγορα τα χοντρά λάθη του. Με βάση την έρευνά τους, αναπτύσσουν κριτική στο Σεν.
Ο χρήστης S G είπε…
λοιπον ρωτησα και εμαθα:

το τραγουδακι που λες το ξερει καθε κινεζος γυρω στα 30, μια και η υποθεση μπιαο ηταν αρκετα μεγαλη. τα παιδακια που το τραγουδουσαν τοτε, δεν δουλευουν σαν σκλαβοι σημερα στα εργοστασια αλλα μαλλον σπουδαζουν σαν σκλαβοι στις ΗΠΑ! :-)

επισης ο λιμ μπιαο δεν ηταν βεβαια παντα αντιμαοϊκος, αλλα μεγαλος γλυφτης του Μαο για καμποσο καιρο, αποτι φαινεται απο τους εμπνευστες του κοκκινου βιβλιου του Μαο. Δειτε και εδω ενα μιουζικαλ της εποχης. Εχει τρομερη πλακα το κομμουνιστικο κιτς με χολιγουντιανο soundtrack

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Τα πολλά πρόσωπα της ψηφιακής λογοκρισίας

Μετεκλογικά

Βαϊμάρη και αντιφασισμός, μια ιστορική σημείωση